From Krasnapedia

Świat: Arda

Bitwa Pięciu Armii – bitwa stoczona 23 listopada 2941 roku Trzeciej Ery*. Rozegrana została pomiędzy wargami i goblinami po jednej stronie, a ludźmi, elfami i krasnoludami, na i przy Samotnej Górze po śmierci smoka Smauga.

Przed bitwą elfy leśne z Mrocznej Puszczy i ludzie z Esgaroth oblegali 13 krasnoludów pod wodzą Thorina Dębowej Tarczy w Ereborze, po odmówieniu podziału skarbów Smauga. Do batalii doszło niespodziewanie – o ataku goblinów zawiadomił wszystkich czarodziej Gandalf, w momencie gdy krasnoludowie z Żelaznych Wzgórz (wezwani przez Thorina) gotowali się uderzyć na ludzi i elfów, by przebić się do oblężonych. Jednak w obliczu nadciągania wspólnego wroga, zwaśnione strony połączyły siły.

W pośpiechu ustalono plan bitwy. Jedyną nadzieję pokładali sojusznicy w zwabieniu przeciwnika w głąb doliny między dwa ramiona Góry; sami chcieli obsadzić wielkie ostrogi skalne wysunięte na wschód i południe**. Jedną z nich (wschodnią) zajął Bard z ludźmi z Esgaroth (w liczbie około dwustu)*** wraz z Dáinem Żelazną Stopą i pięcioma setkami krasnoludów z Żelaznych Wzgórz. Drugą ostrogę obsadzili elfowie pod wodzą króla Thranduila (liczyli około tysiąca wojowników)***. Tam też pozycję zajął Gandalf oraz Bilbo Baggins. Hobbit jednak nie wsławił się niczym szczególnym w batalii, bowiem szybko założył swój magiczny pierścień i stał się dla wszystkich niewidzialnym.

Tymczasem od północy nadciągnęła wielka armia goblinów, wargów i wilków pod wodzą Bolga (w sumie około 10000 wojowników)***. Maszerując szybko okrążyli Samotną Górę i dostali się do doliny. Na jej początku stała straż przednia, złożona z ludzi z Esgaroth. Na chwilę wstrzymali oni natarcie goblinów, lecz szybko musieli się wycofać. Wroga armia runęła naprzód szeroko między ramionami Góry w poszukiwaniu przeciwnika**. Wtem do natarcia ruszyli elfowie – zasypali nieprzyjaciół gradem strzał, po czym rzucili się do walki wręcz. Zaraz potem zaatakowali ludzie i krasnoludowie. Gobliny, naciskane z obu stron, ogarnęła panika, a niektórzy spośród nich zaczęli uciekać. Zwycięstwo zdawało się by bliskie, gdy nagle okazało się iż gobliny (...) wdarły się na Górę i już cały ich tłum obsiadł skały ponad Bramą, inne zaś spuszczały się w dół (...) gotowe zaatakować z wysoka placówki nieprzyjacielskie rozmieszczone w ostrogach Góry**. Sojusznicy musieli cofnąć się z doliny, by powstrzyma to nowe natarcie. Tymczasem nadciągnęły świeże siły wrogów – zastępy wargów i gwardia przyboczna Bolga.

Wtem do ataku ruszył Thorin wraz z towarzyszami****. Zaskoczyło to wszystkich, bo sojusznicy zapomnieli o Królu spod Góry. Zrzucili płaszcze i kaptury, mieli na sobie lśniące zbroje, a w oczach czerwony płomień bojowy. W zapadającym zmierzchu wódz krasnoludów zdawał się pałać jak złoto w ogniu**. Gwałtownym natarciem zaczęli spychać wrogów. Wielu wojowników Dáina rzuciło się im na pomoc. W ślad za nimi ruszyło sporo ludzi i elfów. Wszyscy zaatakowali gobliny w dolinie. Oddział Thorina rozproszył wargów, lecz powstrzymany został przez gwardię Bolga, która wkrótce otoczyła drużynę Króla spod Góry. Reszta goblinów zaczęła też spychać siły sojuszników nacierające od ostróg. Klęska zdawała się być tylko kwestią czasu.

Nagle nadleciały jednak orły z Gór Mglistych pod wodzą Gwaihira. One to spędziły gobliny ze stoków Góry, strącając je w przepaści (...) w ten sposób wyzwoliły Samotną Górę, a wówczas elfy i ludzie z obu jej ramion mogli zbiec na odsiecz walczącym w dolinie**. Wróg miał jednak nadal znaczną przewagę liczebną. O wyniku bitwy przesądził Beorn – przybył nagle, przez nikogo nie wzywany, pod postacią wielkiego niedźwiedzia. Zaatakował gobliny od tyłu, przedarł się do okrążonej drużyny Thorina i zniósł z pola walki śmiertelnie rannego monarchę. Zaraz potem wrócił do boju. Ogarnięty furią bojową był niepokonany, nikt nie mógł mu się oprzeć, a żaden oręż się go nie imał**. Rozproszył gwardię Bolga, a jego samego zmiażdżył. Wówczas gobliny rzuciły się do ucieczki, ścigane przez sojuszników. Wielu uciekinierów zepchnięto w wody Celduiny, inni zdołali zbiec do Mrocznej Puszczy, gdzie większość z nich zginęła. Pieśni potem głosiły, że tego dnia poległo trzy czwarte wszystkich wojowników goblinów z północy, a w górach na długie lata zapanował odtąd pokój**. Większość wojowników spośród sprzymierzeńców odniosło lżejsze lub cięższe rany. W batalii oprócz Thorina zginęli również Kíli i Fíli.

W wyniku Bitwy Pięciu Armii gobliny zostały bardzo osłabione i przez dłuższy czas nie mogły atakować ościennych krain, spokojnie zaś mogło odrodzić się zarówno Królestwo pod Górą, jak i Dal.

Przypisy

'*Wedle kalendarza hobbitów z Shire’u był to dzień 23 miesiąca Blotmath roku 1341. Jedynie z grubsza odpowiada on naszemu listopadowi, bowiem hobbicki kalendarz nie jest tożsamy z naszym. Hobbici daty roczne liczyli od osiedlenia się w swoim kraju (rok 1601 Trzeciej Ery). Z kolei według kalendarza stosowanego w innych częściach Śródziemia (tzw. Kalendarz Namiestników) miesiąc ten zwał się Hísimë. Data roczna Bitwy Pięciu Armii podana jest w Dodatku B (Kronika Lat) do Władcy pierścieni. Datę dzienną podaję za hipotetyczną chronologią akcji Hobbita autorstwa Karen Wynn Fonstad (Atlas Śródziemia).

'** za: J.R.R. Tolkien, 'Hobbit'(rozdział 17 Chmury pękają), tłum. M. Skibniewska.

'***Tą hipotetyczną liczbę podaje Karen Wynn Fonstad w swoim Atlasie Śródziemia.

'****. Byli to: Balin, Dwalin, Kíli, Fíli, Glóin, Óin (2774-2994), Ori, Nori, Dori, Bifur, Bofur i Bombur.